Indien het klieven van een tong- en/of lip-riem nodig is, adviseer ik dit te laten doen bij zorgverleners die hier gespecialiseerd in zijn.
De ervaring leert dat de behandelende artsen in Amsterdam (KNO, Chirurgie ed) wisselend ervaren zijn, en visie op klieven en het belang van het geven van borstvoeding uiteen loopt. Hierdoor kan het voorkomen dat er niet behandeld wordt, terwijl dit wel gewenst is. Sommige verloskundigen zijn er kundig in; vraag na bij je eigen praktijk indien van toepassing. De behandeling in regio Amsterdam wordt gedaan d.m.v. 'speciaal' schaartje.
Zie voor meer informatie over tong en lipriem restricties,types, klachten en wat je zélf kan doen, hier (Tong en lipriem).
Gespecialiseerde behandelaars
Indien behandeling echt nodig is, adviseer ik je te gaan naar onderstaande gespecialiseerde behandelaars. Zij doen de behandeling vaak, gebruiken zgn. 'electrotoom' (soort laser) en zijn bekend met de invloed van een strakke tong- en lip-riem op het geven van (borst)voeding.
Laat mij het a.u.b. weten of en wanneer je besluit tot behandelen zodat ik een overdracht kan doen aan de behandelaar. Daarnaast wil ik je graag informeren over de manieren van nazorg na de behandeling om aan te sluiten bij jullie situatie.
- KNO specialist Dr. Venker (en collega's) in Medisch Centrum Alkmaar. Zie Afdeling KNO Alkmaar contact om een afspraak te maken. Geen lacatiekundige aanwezig. Verwijzing van de huisarts is nodig. Vraag dan expliciet om verwezen te worden naar dit ziekenhuis.
- Tongriem kliniek (gespecialiseerde tandarts) Staas en Bergmans. Zie Tongriemspreekuur Rosmalen. Lactatiekundige aanwezig. Geen verwijzing van huisarts nodig>ik meld je aan en zij bellen je dan terug om afspraak in te plannen; vergoed in basisverzekering kind (tandartszorg<18 jaar).
- Tongriem kliniek (gespecialiseerde tandarts) Kirsten Slagter en coll., te Groningen. Zie Tongriem kliniek Groningen. Lactatiekundige aanwezig. Geen verwijzing nodig; vergoed in basisverzekering kind (tandartszorg<18 jaar).
- Tongriem spreekuur (gespecialiseerde tandarts) TopDental te Volendam. Zie Tongriem spreekuur TopDental Volendam. Lactatiekundige aanwezig. Geen verwijzing nodig, vergoed in de basisverzekering kind (tandartszorg <18 jaar). Advies van de lactatiekundige ter plaatse tegen vergoeding mogelijk. Klieven met name Type 1 en 2 tongriemen en in algemeen geen lipriemen.
- Deze bovenstaande behandelaars maken gebruik van 'electrotoom' (een soort laser). Dit zorgt voor directe stoppen van (weinig) bloedverlies, waardoor de behandelaar ook goed zicht heeft op het te behandelen gebied. Als de restrictie van het weefsel stugger is, of meer ' achterliggend', is klieven op deze manier naar mijn mening de meest aangewezen manier.
- Pijnstiling: het te behandelen gebied wordt lokaal verdoofd met verdovende gel, koel- of zoetstof.
- Tong-lipriem behandeling bij Tandartskliniek Octant te Hoorn. Zie Tong-lipriem behandeling Octant. Geen lactatiekundige aanwezig. Geen verwijzing nodig van huisarts, vergoed in de basisverzekering kind (tandartszorg <18 jaar). Deze behandelaar gebruikt 'waterlaser'. Dit is een andere methode dan electrotoom met hetzelfde resultaat.
Informatie en nuances nazorg na behandeling
Instructies algemeen
Verschillende behandelaars kunnen hun eigen geformuleerde advies geven. De behandelaar zal jullie instructies geven, en deze meestal even voordoen. In het algemeen geven ze de instructies op papier mee.
- Ik raad aan de video's en de instructies op papier vooraf aan de behandeling te lezen en deze oefeningetjes alvast vooraf aan de behandeling een paar keer te doen. Zo raken jullie er beiden vertrouwd mee.
- De nazorg bestaat uit twee aspecten. Oefening van de tongspier, en het op rek houden van het wondvlak.
- De eerste dagen wordt de nazorg rond ieder voed moment gedaan. Na een aantal dagen minder vaak, zo'n 3x per dag. Dit gedurende twee weken.
- Gebruik van speen wordt ontraden de eerste dagen, omdat dit druk geeft op het wondvlak en terug-groei zou kunnen stimuleren.
- Ook te overwegen om een gespecialiseerde chiropractor of osteopaat te consulteren. Dit kan vooraf al.
Nuance van Mamma Minds
Ik geef als ervaren behandelaar en gespecialiseerde lactatiekundige IBCLC graag enige nuance mee. Hiermee kun je als ouders te kiezen welke nazorg het beste past bij jullie en je baby. Mijn aanvulling op de standaard adviezen is dat je het met afstemming en liefde kan (proberen te) doen. Doe de nazorg, maar gebruik timing en speelsheid. Doe wat je kunt, maar forceer niets. Ik informeer je hieronder graag over verschillende mogelijkheden. Wat actievere en zachtere methode.
Ik raad aan om de nazorg te doen, binnen wat mogelijk is voor jullie en jullie baby.
Hoe doe je nazorg?
Onderstaande video's tonen hoe je nazorg kunt doen, met uitleg (in engels) erbij. Daarnaast een PDF (linkje) samengesteld door de werkgroep tong-lipriemen van de NVL. In de basis zijn alle nazorg instructies hetzelfde, kleine verschillen zijn er bij verschillende behandelaars. Hieronder toegelicht waar de verschillen vandaan komen.
Video's:
De Werkgroep Tong- en Lipriemen van de Nederlandse Vereniging Lactatiekundigen heeft deze nazorg onderzocht en op papier gezet. Lees deze s.v.p. door voordat de behandeling gedaan wordt en oefen het alvast met je baby, vóór de behandeling dus.
Ik heb enkele speelse oefeningetjes op papier gezet om de tong nieuwe bewegingen te laten ontdekken. Dit zorgt voor een ontspannen manier op verbetering van de tongbewegingen en is leuk om te doen!
Wat weten we over nazorg?
Er is nog geen wetenschappelijk onderzoek beschikbaar om te kunnen zeggen wat het beste is; wel of geen nazorg en in welke mate precies. Vandaar ook mijn nuances. De oefeningen zijn gebaseerd op praktijkervaring. Nazorg oefeningen lijken de kans te verkleinen dat de restrictie terug groeit. Daarnaast zal het de tong nieuwe bewegingen laten maken, wat helpt om de tong beter te leren gebruiken.
Voordelen van nazorg Nazorg oefeningen en wondzorg lijken de kans op terug-groei te verkleinen. Het zorgt voor nieuwe bewegingen van de tongspier. Het kan een moment van speels contact zijn. Veel baby's zullen de nazorg toelaten, als deze liefdevol en met afstemming gedaan wordt.
Nadelen van nazorg Soms levert het doen van de nazorg onrust op. Soms geeft de baby weerstand, stress of pijn aan. Misschien omdat het gevoelig is, misschien omdat er spanning voelbaar is, van de ouders of van de baby zelf. Stem de nazorg dan af op jullie situatie en baby. Doe wat mogelijk is op een andere manier. Zoek een ander moment om de zorg te doen, en houd het speels en liefdevol. Er kan een beetje vers rood bloed zichtbaar zijn bij het doen van de oefeningen. Dit is normaal en neemt snel af bij zuigen.
Pijnstilling
De ingreep (klieven) kan wat onrust en gevoeligheid geven de eerste dagen. Houd daar rekening mee en biedt zo veel mogelijk lichaamscontact als nodig. Door de gevoeligheid zie je soms zelfs tijdelijk weigeren van de borst. Met rust en huid op huid kom je weer tot elkaar. Je kunt vooraf en erna een paracetamol een zetpil van 60 mg te geven (maximaal 1 keer per 6-8 uur). Dit kan helpen goed te blijven voeden of de nazorg in te zetten. We zien geen toename van koorts rond klieven. Dit hoort er dus niet bij. Mocht je baby koorts ontwikkelen, neem dan contact op met je huisarts.
Verwachtingen
Verandering van drinkgedrag heeft tijd nodig. Soms merk je pas na twee weken verandering van tong-motoriek en lip-spanning. Probeer met het voeden zeker ook na het klieven te letten op voldoende grip, bijvoorbeeld door 'Concorde'.
Laat weten als er vragen zijn. En benieuwd hoe het gegaan is.